Staminee wordt energiezuinige woonsite met speelse accenten
In het centrum van Westmalle werd de vroegere site van staminee en veehandel Den Bonten Os door Ooms Woonrealisaties getransformeerd tot een eigentijds BEN-wooncomplex met commerciële functies. In het ontwerp van AID Architecten staan duurzaamheid, charme en thuisgevoel centraal. Dat weerspiegelt zich in een speelse architectuur die is opgebouwd rond loggia’s en zonneterrassen, maar evenzeer in een ‘extraatje’ in de vorm van een klusruimte.
Inbreidingsproject ‘Den Bonten Os’ situeert zich midden in de dorpskern van Westmalle, op een site van meer dan 4.500 m². Omdat de bestaande bebouwing niet in het project kon worden ingepast, werd alles integraal afgebroken. In de plaats kwamen twee gebouwen, waarin samen 37 appartementen (met een, twee of drie slaapkamers) en drie commerciële ruimtes (Ria Bodies & Stories, Lekker Puur en Drankenhandel Brabants) werden ondergebracht.
Ritmische architectuur
De site ligt aan de drukke Antwerpsesteenweg en het gebouw aan de straatzijde heeft dan ook een grote impact op de beleving van de openbare ruimte. Daarom koos AIDarchitecten ervoor om dit volume 2 meter achter de voormalige rooilijn in te planten.
“Zo creëerden we meer ruimte voor het voetpad en de commerciële activiteiten, in combinatie met een sterker ruimtelijk gevoel voor de bewoners”, aldus projectarchitect Werner Herbosch. “Omdat het een vrij lange gevel betreft, besteedden we extra aandacht aan detaillering en ritmiek. Concreet voorzagen we alle appartementen van een buitenruimte in de vorm van een loggia, een inpandig terras dat naar eigen wens kan worden afgesloten door middel van een glazen harmonicawand. Deze loggia’s worden afgewisseld met licht uitspringende erkers, waardoor een spel tussen teruggetrokken en uitstekende ruimtes ontstaat. In de verspringingen werden plantenbakken voorzien om de gevel te ‘vergroenen’. Het gebouw telt drie bouwlagen en een teruggetrokken dakverdieping met plat dak.”
Twee volumes, één geheel
Parallel werd op het binnenplein nog een tweede kleiner gebouw (met drie bouwlagen) opgetrokken. “Omdat de connectie met het dorp van dit volume kleiner is, kozen we daar voor een soberdere architectuur met grote inpandige terrassen over de hele breedte”, vertelt Werner Herbosch.
“De link tussen beide volumes wordt gemaakt door het hoofdmateriaal, namelijk groengrijze baksteen. De nuancering van het voorste volume gebeurt vooral door de detaillering van deze baksteenarchitectuur, terwijl in het achterliggende gebouw ook natuurkleurig houten schrijnwerk is voorzien.”
Duurzaam in de ware zin
Het binnengebied zelf werd aangelegd als een plein, omringd door de groenzones en enkele parkeerplaatsen. Onder de gebouwen is een parking met 47 plaatsen, fietsenstallingen en opbergruimtes voorzien. Interessant is dat er eveneens een achterliggende gemeenschappelijke tuin met kippenhok én een klusruimte met wasplaats voor fietsen en auto’s ingericht is. Dankzij de toepassing van geothermie in combinatie met verregaande isolatie en PV-panelen werd een E-peil van 30 gehaald.
Demonstratie van vakmanschap
Voor Ooms Woonrealisaties, die de uitwerking van het ontwerp voor zich nam, had de realisatie van Den Bonten Os enkele uitdagingen in petto. “Zo had de locatie een grote impact op onze werking”, aldus Bart Geentjens, samen met Ben Ooms gedelegeerd bestuurder bij het Kempense familiebedrijf.
“Het is een cruciaal en druk verkeerspunt in de regio, waardoor we slim met geplande leveringen en het eigen werkritme dienden om te gaan. Daarnaast besteedden we bijzondere aandacht aan een correcte en zichtbare signalisatie, zowel op het vlak van verkeer als veiligheid van de eigen mensen. Ook dienden we een strakke planning te hanteren, aangezien we het project in twee fases hebben gerealiseerd. De oplevering van het achterliggende volume vond plaats toen de ruwbouw van het voorste volume nog werd voltrokken. Bovendien was het achterliggende blok enkel toegankelijk via de inrit onder de inkomboog van het voorste blok, waardoor deze altijd vrij moest blijven."
"Den Bonten Os was een project waarin we met onze vakmensen echt het verschil konden maken."
"Als aannemer moesten we dus vanaf het prille begin sterk vooruitdenken en anticiperen, duidelijk communiceren met leveranciers en kopers en vooral veel bijsturen naargelang weerverlet en dergelijke. Ten slotte was ook de grote mate van detaillering in het metselwerk geen evidentie. Verschillende boogvormen, verspringend gevelmetselwerk en de verwerking van architectonisch beton: Den Bonten Os was een project waarin we met onze vakmensen echt het verschil konden maken. Als aannemer zweren we immers al zeventig jaar bij de traditionele bouwmethodes en kunnen we ons daardoor ook echt van de concullega’s onderscheiden.”
Volledige ontzorging door totaalaanpak
Ooms Woonrealisaties stond samen met dochterfirma F. Snijers in voor de ruwbouw. Ook al het binnenschrijnwerk (laminaat, parket, binnendeuren, kastwerk …) werd met het eigen team gerealiseerd.
"Onze toegevoegde waarde in dit project ligt niet alleen in de uitvoering ervan, maar ook in de begeleiding van de kopers."
“Het interieurmaatwerk – badkamerkasten, keukens en ander kastwerk – geproduceerd in onze eigen schrijnwerkerij”, aldus Bart Geentjens. “De rest van de werken hebben we in de capabele handen van onze vaste partners in onderaanneming gegeven. Qua pure uitvoering durven we te stellen dat dit een typisch ‘Ooms-project’ was. Niet alleen vanwege de toegevoegde waarde van onze vakkundigheid, maar ook door de totale ontzorging."
"Dat zowel de ruwbouw als de interieurinrichting en de coördinatie van de technieken bij een enkele aannemer ligt, brengt nu eenmaal tal van voordelen met zich mee, zowel voor de architect als de bouwheer. Bovendien schuilde onze toegevoegde waarde in dit project niet alleen in de uitvoering, maar ook in de klantbegeleiding na aankoop. Gevoelsmatig durven we Den Bonten Os zelfs een heel bijzonder project te noemen. Westmalle ligt op een boogscheut van onze thuisbasis. Heel wat kennissen en familieleden hebben een van de appartementen gekocht. Uiteindelijk is Den Bonten Os een écht referentieproject geworden, eentje waarop we erg fier zijn omdat het onze sterkte als totaalaannemer op een bijzondere manier demonstreert.”
Tekst: Els Jonckheere, verschenen in het vakmagazine Bouwen Aan Vlaanderen (nr01/2024)
